Sài Gòn nắng cháy da, khi mùa chống dịch đang đổ bóng, số liệu thống kê cứ leo thang không ngừng, các cuộc điều tra dịch tễ nảy sinh như những cơn sóng dữ, không tìm thấy hết nguồn gốc của sự lây lan kể từ sau khi xã hội tạm dừng hoạt động, chỉ còn lại ba người trong mỗi phạm vi cho phép sinh hoạt chung.
Ông già đếm nhân khẩu. Cười. Nhà này chắc phải lên phường uống trả vì vị phạm chuyện tuân thủ số người trên một phạm vi.
Ông già, đếm kỹ những người sống trong thành phố. Ông già cười vui vẻ, nhưng không thể tránh khỏi vẻ lo lắng. Những ngôi nhà bên dòng đời đổi thay, nhưng mỉm cười của ông vẫn thắp sáng mắt.
Sài Gòn, tiếng xe đỗ, loa vang, cảnh thường thấy. Nhưng giờ, nơi này yên bình hơn. Đường phố không còn đông đúc như trước, Sài Gòn chưa bao giờ vậy. Ngoài đường lưa thưa người đi lại, mảnh đất của nhịp sống rộn ràng giờ như một cô nàng đang bắt đầu thiêm thiếp đi vào giấc ngủ say, như lấy lại sức của mình sau từng ấy tháng ngày phải oằn mình lên với nhịp đời vội vã.
Ông già ngồi xem lại, thấy nếp nhà cũng đổi thay.
Gọi đò ơi!
Tiếng gọi vang lên, như cuộc hẹn không bao giờ thể hiện chậm trễ. Mâm cơm đã sẵn sàng, ông già và em thú vị gọi tên những đứa nhóc mà họ yêu thương. Hương thơm từ bữa cơm được chế biến từ những thực phẩm còn lại sau khi hàng loạt người đổ về siêu thị, khi chợ đã tạm thời đóng cửa. Dinh dưỡng, cách để đối phó với đại dịch. Em và ông già cứ thể gọi tên từng đứa một, những cái tên đã từng phải bỏ thời gian vắt óc tìm tòi. Nhưng âm thanh biến thành tiếng gào vang mãi không ngớt từ dưới nhà vọng lên lầu một.
Em nói: Gọi tụi con như gọi đò
Đứa anh hỏi: Gọi đò là gì mẹ?
Trong khi em giải thích, ông già lặng lẽ trở về miền Tây xa xôi, hình ảnh người lái đò ở bên kia bờ sông hiện ra trong tưởng tượng của ông, vẫy tay đón khách. Ông già thấy xuôi về miền Tây sông nước, thấp thoáng bóng dáng của người ở bên kia bờ, vẫy tay gọi với sang bờ bên kia, nơi có chiếc xuồng nhỏ chờ đưa khách sang sông.
Bến vắng, đò trống. Mưa gió làm người lái đò phải đợi, nhưng đò vẫn chờ đến khi tiếng gọi vang lên. Rồi những cây cầu bắt ngang sông nâng đỡ cuộc sống. Có những con người đã quên, có những đứa trẻ không biết đã từng có đò.
Bến mất, đò đi. Nhưng giờ đò vẫn lang thang trên “dòng sông tràn trong ký ức, làng anh bên lở, làng em ở bên bồi” của Đinh Trâm Ca. Ký ức và sống. Hai tháng nữa, mùa nước lên đến, cuộc sống bên dòng sông sẽ trỗi dậy, chỉ có con đò là không còn nữa.
Hai đứa trẻ nhỏ bước xuống, chỉ còn cô bé nhỏ chưa biết lời sau ba chục tháng trăng tròn. Tiếng nói chậm rãi, như cách mà cả ông và anh trai đã từng gọi nhau.
Cô bé ném những khối lego từ trên cầu thang, âm thanh như là một lời gọi đến một ai đó, sẵn sàng mở vòng tay ôm. Ngoài kia, tiếng còi xe cứu thương vang lên, cắt đứt tĩnh lặng.
Ông già, nhìn lại, thấy nếp nhà thay đổi. Họ tận dụng mỗi bữa cơm để quây quần bên nhau, ngoại trừ ông già phải tập trung vào công việc tại nhà. Đám nhóc và ông già, như những ngày xưa dân tình khi chạy trốn chiến tranh.
Nhưng bây giờ, cuộc sống trở nên khác biệt. Họ cùng nhau đối mặt với thách thức. Mỗi lần em dành thời gian để ông già làm việc tại nhà, và mỗi khi em phải thay đổi kế hoạch để làm việc từ xa.
Nhưng với sự thay đổi, cũng có những kỷ niệm. Mấy âm thanh từ cuộc sống hàng ngày, từ những cuộc họp trực tuyến, tiếng trẻ con vang lên như một phần của âm thanh đó.
Chuyện làm việc từ nhà, như một trận chiến. Đám nhóc chạy lên, ông già chạy xuống. Em hỗ trợ. Mối quan hệ thay đổi, dấn thân vào những giấc mơ con của đám nhóc.
Nhưng cũng có những lúc em quên, khi những bài tập từ trường của sinh viên chưa được hoàn thành, và tiếng ngáy ngon lành từ đám nhóc cũng trở thành một phần của âm thanh yên bình. Em và ông già, cùng nhau chịu đựng và thấu hiểu. Cùng nhau lắng nghe âm thanh của cuộc sống, dù có thể đôi khi là những tiếng ngáy.
Ông già, nhìn lại, thấy nếp nhà thay đổi. Nhưng dưới sự thay đổi, họ tìm thấy cách chống lại đại dịch, bằng cách hỗ trợ và quan tâm lẫn nhau. Cùng nhau, họ tin rằng, cuộc hành trình này cũng sẽ qua đi.
Tự thầm. Chuyện rồi cũng sẽ qua.
***
Saigon scorching under the sun, as the shadow of the pandemic looms over the season, statistical figures keep rising incessantly, and epidemiological investigations spring up like ferocious waves, unable to trace the origins of the spread since society temporarily halted its activities, leaving only three people within each allowed communal scope.
The old man counts the population. He chuckles. This household probably has to go to the commune’s office to pay for violating the rule on the number of people within a certain area.
The old man counts the city’s residents meticulously. He chuckles with merriment but can’t escape his worries. Houses change along the course of life, but his smile still brightens his eyes.
Saigon, the sound of halted cars, amplified speakers, a common sight. Yet now, this place is more tranquil. Streets are no longer as bustling as before; Saigon has never been like this. Sparse pedestrians on the road, the land of once vibrant lives now resembles a young lady beginning to drift into a deep slumber, regaining strength after months of struggling with the hurried pace of life.
The old man sits and observes, noticing the changing façade of the houses.
“Ferryboat, ahoy!”
A call echoes, as punctual as an unerring appointment. The table is set, the old man and the child eagerly calling out the names of the little ones they cherish. The aroma of the meal prepared from leftovers after a multitude rushed to supermarkets when markets were temporarily shuttered. Nutrition, a strategy against the pandemic. The child and the old man call out each name, one by one, names that once took time to ponder over. But the sound turns into an unceasing wail from below, reverberating up to the first floor.
The child says: “Call the kids like calling the ferryboat.”
The older sibling asks: “What’s a ferryboat, Mom?”
While she explains, the old man quietly returns to a distant Western region, envisioning the ferryboat operator on the opposite bank, waving to passengers. He sees himself drifting back to the Western region of rivers and waters, catching a glimpse of the person on the other shore, waving to beckon from the opposite side, where a small boat awaits to ferry passengers across the river.
The dock was empty, and the ferryboat went. Rain and wind force the ferryman to wait, but the ferryboat still waits for the call. And then, the bridges span across the river, supporting life. Some people forget, some children never knew there was once a ferryboat.
The dock disappears, and the ferryboat departs. Yet now, the ferryboat still roams within the “river-filled memories, your village on the sandbank, my village on the meadow” of Đinh Trâm Ca’s poem. Memory and life. In two more months, when the waters rise, life by the river will awaken, and only the ferryboat will be absent.
Two little children disembark, only the youngest girl, who hasn’t spoken a word for more than thirty full moons. Her slow words were like the way the old man and her older brother used to call each other.
The little girl throws Lego blocks from the stairs, the sound akin to a call to someone, ready to embrace them. Outside, the siren of an ambulance sounds, breaking the silence.
The old man looks back, seeing the changing façade of the houses. They seize each meal to gather together, except for the old man, who must focus on home-based work. The children and the old man, like in the old days when folks fled from war.
But now, life is different. They face challenges together. Every time she allocates time for the old man to work at home, and every time she must adjust her remote work schedule.
But amidst change, there are memories. Sounds from daily life, from online meetings, and the sound of children’s laughter become a part of that auditory landscape.
Working from home is like a battle. The children run up, the old man goes down. She provides support. Relationships change, delving into the little one’s dreams.
But there are moments she forgets, when unfinished school assignments lay, and the sweet sound of children’s snores blends into the serene soundscape. She and the old man endure and understand together. They listen to the sounds of life, even if sometimes it’s just the sound of snoring.
The old man looks back, seeing the changing façade of the houses. Yet amidst the changes, they find ways to resist the pandemic, by supporting and caring for each other. Together, they believe that this journey too shall pass.
Whispering to themselves, “This too shall pass.”
