Sài Gòn mở cửa trở lại, giống như một cánh cửa đã đóng suốt gần bốn tháng đang mở ra trước mắt ông già, em và ba đứa nhóc.
Trong tĩnh lặng của ngày hôm đó, ông già như một gã đam mê con chữ đang miệt mài viết về những dòng sự kiện qua cuộc đời mình, nơi suy tư và từng từ được lập ra, rút gọn đổi thay tồn tại một nỗi buồn.
Ngày kia, năm năm trước, ông già đã đặt mình trước Dinh Độc Lập, nơi ông lắng nghe những lời chia tay của một người đồng nghiệp: mỗi lần thay đổi công ty buồn như chia tay người tình. Cảm xúc của ông cũng giống như nỗi buồn của một đứa trẻ khi phải nói lời chia tay với những thứ quen thuộc, không biết điều gì đang chờ đón ở tương lai.
Hôm nay, năm năm sau, ông già bắt đầu suy tư về một môi trường đang thay đổi, mặc dù cảnh vật vẫn giữ nguyên.
Những đứa trẻ nghịch ngợm đang thảo luận về cỏ cây trong các chậu nhỏ bằng nhựa nằm trên hiên nhà, chúng như những nhà khoa học vừa khám phá một định luật mới. Định luật tự nhiên, hoa đủ nước, đủ nắng thì hoa nở, điều khác biệt ở đây là việc tham gia của hai nhà khoa học trẻ, ươm mầm cho đến chăm sóc mỗi ngày trong chiếc chậu nhỏ, treo trên giàn sắt đã phũ màu thời gian, sét cạnh tróc sơn.
Nhưng thực tế, đó chỉ là những chiếc lá rơi xuống khi mặt trời lặn hoặc nói thứ ngôn ngữ riêng của chúng vào buổi sáng, khi mặt trời quay trở lại.
Đâu hay, chuyện đó chỉ là những chiếc lá rũ khi đi ngủ ở một hoàng hôn nắng tắt hay, đêm về ánh trăng rọi xuống thềm nhà; rồi vươn mình khi thức dậy chào đón bình minh với nắng ngon tìm đến.
Hai đứa trẻ nói về cỏ cây bằng ánh mắt, cô bé út nhỏ nhất nhà đặt ngón tay vào miệng mình, như muốn bảo rằng có một điều gì đó đáng giá để kể. Tiếng trẻ con vang lên trong một hẻm nhỏ, nơi Sài Gòn yên tĩnh và xa lánh tiếng xe.
Câu chuyện của họ đọng lại trong bầu không khí đêm Sài Gòn thinh lặng. Cô bé ôm chiếc gối như một người bạn tri kỷ lâu năm, hẹn hò nhau ở kiếp nào, giờ đây trở lại gặp nhau nghẹn ngào. Cả hai cùng nhau lắng nghe câu chuyện của ông già, nhưng cũng có những lúc phản đối khi có con chó sói xuất hiện trong câu chuyện của cô bé hoặc khi ông anh chen ngang để kể về những ngày xưa, thời điểm thằng nhóc của ông già đã dừng lại.
Ngày xửa, ngày xưa (thằng nhóc của ông già đã thôi không còn “ngày xưa, ngày xưa”)
Có một con chó Tói,…con chó Tói… giọng kể của ông anh lớn hơn một tuổi, ngọng nghịu ở đêm về trên chiếc giường…là nền gạch gạch, nằm mát tự nhiên, chẳng có chút điều hòa, chỉ có tiếng quạt rào rạt suốt đêm ở một thời cấm cửa. Thiết bị vừa mới hư xong, tất cả bắt buộc phải nằm dưới sàn nhà được lau sạch bóng.
Sài Gòn luôn thay đổi, nhưng có những điều vẫn còn nguyên. Tiếng đàn hai đứa trẻ vang lên, đánh thức Sài Gòn trong tĩnh lặng của đêm.
Ông già lướt mạng.
Có gì là mãi mãi! Có những thay đổi, nhưng cũng có những điều mà ta không bao giờ quên. Ông già đọc những dòng chia sẻ trên mạng về người bạn vừa mất và suy tư về cuộc sống của anh chàng có ba đứa con. Ông cảm thấy mình trở nên nhỏ bé hơn khi thấy bạn đang tìm kiếm sự thật trong thế giới xung quanh, dù hôm qua đã trở thành quá khứ đau đáu.
Đóng rồi thì cũng mở! Chỉ có chút gì đó đọng lại…man mác. Ông già nghĩ suy nhiều, rồi hạ quyết tăm rằng.
Thế nào cũng phải sống!
Sống cũng phải thế nào! Sống một cách thấm thía.
Để rồi không phải ngậm ngùi hay tiếc nuối ở một sớm mai nào đó
Sài Gòn vẫn lặng yên, nhường lại tiếng kim đồng hồ kêu đều đặn và giọt mưa cuối mùa còn đọng lại. Ông già biết rằng, với những thay đổi sắp tới, hãy để cho những chuyện tương lai tạm thời nghỉ ngơi, và hôm nay, chỉ cần ngủ một giấc, để mơ về những điều bình thường.
***
Saigon reopens, like a door that had been closed for nearly four months, now opening before the old man, the young girl, and the three kids. In the quiet of that day, the old man, like a passionate wordsmith, diligently writes about the events in his life, where thoughts and words are crafted, condensed, and exchanged for a lingering sadness.
On that day, five years ago, the old man stood in front of Independence Palace, where he heard the farewell words of a colleague: every change of company felt as sorrowful as parting with a lover. His emotions mirrored a child bidding farewell to familiar things, uncertain about what the future holds.
Today, five years later, the old man contemplates a changing environment, even though the scenery remains the same. Mischievous children discuss potted plants in plastic containers on the house’s veranda, like scientists discovering a new law.
A natural law, with enough water and sunlight, flowers bloom; what makes it different here is the participation of two young scientists, nurturing and caring for them every day in a small pot, hanging on an iron rack worn by time, rust and peeling paint. But in reality, those are just leaves falling when the sun sets or speaking their own language in the morning when the sun returns.
However, that is just leaves falling asleep at a sunset or, at night, when the moonlight shines on the doorstep; then stretching when waking up to welcome the sunrise with its warm rays. Two children talk about the plants with their eyes, the youngest girl puts her finger in her mouth as if there’s something valuable to share.
Children’s voices echo in a narrow alley, where Saigon is quiet, away from the noise of traffic. Their story lingers in the silent Saigon night. The girl holds her pillow like an old friend, meeting after a long time, choked with emotion. Both listen to the old man’s story, but there are moments of protest when a wild dog appears in the girl’s story or when the older brother interrupts to talk about the old days when the old man’s boyhood came to a halt.
There was a dog named Tói,… a dog named Tói… the older brother’s storytelling voice, one year older, stuttered on the night returning to the bed… a floor made of cool natural tiles, no air conditioning, only the sound of a rattling fan all night in a time of lockdown. Just after the equipment was repaired, everyone had to lie on the floor, polished to a shiny finish.
Saigon is ever-changing, but some things remain the same. The sound of two children playing the guitar awakens Saigon in the silence of the night. The old man surfs the internet. Nothing is forever! There are changes, but there are also things we never forget.
The old man reads online shares about a departed friend and reflects on the life of a man with three children. He feels smaller when he sees his friend seeking truth in the world around, even though yesterday has become a painful past. Once closed, now it opens! There’s just a trace… a lingering essence.
The old man contemplates deeply and finally decides. Life goes on! Live life how it should be lived! Live it wholeheartedly. So that there will be no regrets or sorrow one early morning.
Saigon remains quiet, yielding to the regular ticking of the clock and the lingering rain of the late season. The old man knows that with the changes to come, it’s time to let future matters rest, and today, just sleep, to dream about ordinary things.
