Chó thật! Đụng ngay con mẹ thầy bói! Gã lầm thầm chửi trong miệng, rút thân người nhỏ nhắn vào trong cái mũ trùm đầu của chiếc áo khoác. Gã luôn biết tận dụng lợi thế nhỏ nhắn của mình, ngay cả từ khi còn nhỏ.
Nếu chịu khó công tâm, nhìn kỹ thì gã cũng là một thằng nhóc khôi ngô, một gương mặt sáng, đôi mắt to, sóng mũi cao, và miệng gã luôn nở một nụ cười để tạo sự hài hòa trên tổng thể gương mặt, chiếm lấy ngay cả cảm xúc ban đầu của người nhìn. Thật sự, gã thông minh, chứ không chỉ là vóc dáng.
Gã say sưa môn kiến trúc. Từ nhỏ, ông già gã đã lôi những mô hình kiến trúc thu nhỏ từ sở làm về, gã được thỏa thích chơi đùa và khám phá với những kiến trúc thu nhỏ này từ chợ Bến Thành, nhà thờ Đức Bà, bưu điện Thành phố… đặc biệt là cách bố trí của những nhà giam.
Gã lao đầu vào học để đổi đời. Cuộc sống của gã hoàn toàn đảo lộn, gia đình gã không còn, ông già lão đã không còn mang về những mô hình cho gã nữa, tất cả đều diễn ra ở một giao thời.
Để đổi đời gã lao đầu vào học. Cuộc sống cũng mang đến cho gã một cuộc sống mà gã mong muốn, đi chưa hết tuổi thanh xuân của minh, gã nhận ra mình dốt. Dốt thật, khi thấy xung quanh mình gã chẳng biết gì ngoài những thứ nền mống, cột, mấu ra sao, trong đầu gã chỉ có bao nhiêu thứ đó. Dẫu vậy, gã muốn học để kiếm sống, gã ghét cay thứ không kiếm tiền bằng nghề nghiệp của mình và khi đi lao vào kiếm tiền thì gã bắt gặp loại người thứ hai gã không ưu.
Gã có vẻ nhỏ bé, nhưng sự thô lỗ của cuộc sống khiến gã trở nên thông minh hơn. Gã nhận biết được cả hai thế giới, cả thế giới của “đứa trộm” với chiêu thức lừa dối, như khi gã vừa phát hiện một tên vừa thực hiện trót lọt vụ trộm của mình trên trẻ rồi bị tổ trác trước một gã cao tay hơn, và thế giới của “mụ thầy bói” với lời nói mà gã gét bỏ.
Thứ không ưa đầu tiên là “bán danh nhiều hơn bán nghệ,”, gã thấy một những “danh sĩ” này vừa lướt ngang ghế của mình, tiến về phía cuối xe, như những người tự tin, cố tình thu hút sự chú ý với vẻ ngoại hình và cách nói.
Tên “danh sỉ” này gợi cho gã nhớ một thời ăn chơi đàn đúm, tiếp những “tay to, mặt lớn” cho những dự án cần một cái gật đầu, những lúc đó cần đám này để mua vui. Gã ngủ với không biết bao nhiêu danh sỉ, nhận ra phía sau những tiếng nói trịch thượng và ánh sáng “hào quang rực rỡ” đó thì chỉ là mấy thứ rẽ tiền trong mắt gã. chúng thích dùng những từ ngữ hoa mỹ để thể hiện sự am hiểu và tri thức của mình. Gã ghét nhất thể loại tự cho mình cao hơn người khác.
Bên phải, một người phụ nữ luống tuổi, đang loay hoay với cây đàn cầm của mình.
Thứ không ưa tiếp theo là “trưởng giả học làm sang,” môi trường đi làm giúp gã nhận ra sự giả dối của những người có trình độ cao. Họ giỏi ẩn giấu sự dơ bẩn bên trong họ. Gã đã nhận ra điều này khi bắt đầu đi làm, khi sự chênh lệch giữa những người biết nhiều và những người biết ít trở nên rõ ràng.
Cuộc đời gã, như một cuốn sách, luôn mở ra một trang mới, mỗi trang đều đưa gã đến những thử thách đầy rùng rợn. Cảm giác sợ hãi trỗi dậy khi thủ trưởng của gã, người được kính trọng và ngưỡng mộ, lần đầu tiên đối mặt với gã một cách thẳng thắn. Thủ trưởng, người có tiếng đạo đức chuẩn mực tuyệt vời trong ngành, như một bức tranh hoàn chỉnh, gã nhỏ bé trước vẻ lớn lao và uy tín của ông.
Thủ trưởng dạy hắn về sự khôn ngoan. Gã như một chiếc lá rơi nhẹ giữa thế giới khổng lồ, người ta cúi đầu và chào đón gã như một nhà tư vấn, một nguồn kiến thức và mối quan hệ rộng, các chủ dự án cần được duyệt đều biết rằng cần phải liên hệ đến gã. Tất cả đều nhờ sự khôn ngoan của thủ trưởng dạy gã, gã đặt bút ký thay cho thủ trưởng nhiều dự án, thay mặt thủ trường để kết nối với những nhân vật ra quyết định và chủ đầu tư, gã ý thức rằng sự sợ hãi là một phần không thể thiếu trong cuộc sống.
Cuộc sống của gã, một đám đông đầy ấn tượng, như những ngôi sao sáng lấp lánh. Những đám chúc mừng, lời khen ngợi, ánh mắt ngưỡng mộ từ mọi người, như một bầy kền kền, tất cả đều là những nguồn động viên lớn. Gã thấy ai cũng phải cúi đầu trước mình, như tất cả gã khổng lồ cúi đầu trước một chàng trai Jack trong ngụ ngôn. Nhưng sau cánh cửa đó, gã nhận ra rằng không phải tất cả đều là thật.
Gã đi tù như một kết cục không tránh khỏi. Thủ trường từng hứa: mọi thứ để anh lo. Mọi thứ là gì thì không biết, còn lời hứa “anh lo” thì có lo, mà lo cho ai đấy chứ chắc chăn không phải gã. Gã như thể biến mất trong cuộc sống thường ngày của cơ quan.
Gã cảm thấy mất đi mọi thứ. Gã chẳng nhận ra bất kỳ ai trong những con người muốn “sống bên gã”, ngay cả những đứa con gái, đàn bà đã qua tay gã, ngủ trong lúc say túy lúy, nói gì về điều sung sướng, chỉ muốn trọn đời bên gã thì cái ngày gã nghe tuyên án, gã không thấy bóng dáng của bất kỳ một ai. Rốt cuộc, người thân gã còn ai, gã chỉ còn mỗi một mẹ già.
Năm sau sẽ có chuyện bất ngờ! Năm sau đỡ hơn năm trước! Gã nhớ mấy lời của bà thầy bói khi mẹ gã nhìn thấy sự bất an trong ánh mắt đứa con trai duy nhất của mình, đã lôi gã đi xem bói. Lần đầu cũng như là lần cuối, gã lật tung bàn của bà thầy bói, xé nát mấy tờ kinh dịch làm nghề của bà thầy bói, chửi không tiếc lời trước lời phán. Đó là trước khi gã nhận tráp hầu tòa.
Gã nhớ như in trong ngày tuyên án, không có bóng dáng nào xuất hiện, chỉ còn lại một mình gã và một mẹ già. Cuộc sống của gã mất đi ý nghĩa, và gã không nhận ra ai thực sự là người thân trong gia đình gã. Nhưng kỳ lạ, nhà tù trở thành một nơi giải thoát, nơi gã có thể thể hiện trí thông minh và sự khôn khéo của mình. Gã đặt ra mục tiêu mới: vượt ngục.
Năm sau đúng là có “đỡ”, mà là nhiều người “đỡ” gã để vượt ngục.
Nhà tù đối với gã gần như là một sự giải thoát. Gã tự dưng thấy cơ hội ở ngay trước mắt mình, gã có thể tận hưởng lại khoảnh khắc một mình của ngày xưa, cái thân hình nhỏ bé trở lại và việc phải sinh tồn thôi thúc gã biết cách nương tựa vào một ông anh lớn ở trong tù để thể hiện trí thông minh của mình ra sao. Một kế hoạch vượt ngục từ đó mà ra, gã vượt ngục cùng với người có danh xưng đại ca, cùng với vài đứa. Trừ gã và đại ca ra, thì hầu hết đầu bị bắt lại.
Khi vượt ngục thành công, đó là lúc các buổi tiệc bắt đầu sống lại. Mỗi buổi tiệc, như một bức tranh họa, gã trải qua những khoảnh khắc khoái lạc, nhìn thấy rõ hơn con người của mình. Đại ca giới thiệu gã với thế giới giang hồ, cả những con người tự nhận mình là lương thiện chủ động kết nối với thế giới giang hồ, nơi mọi người lắng nghe câu chuyện của gã với sự chăm chú. Một lần nữa, gã cảm thấy mình được người khác lắng nghe, được thể hiện sự thông minh và khôn khéo của mình.
Một sở thích mới nảy sinh, gã muốn chinh phục những thách thức mới, như việc tháo bỏ xiềng xích của nhà tù. Đại ca, sau nhiều lần giác ngộ, đồng tình với kế hoạch của gã. Vượt ngục trở thành thách thức mới, không chỉ là để giải thoát, mà còn để chứng minh sức mạnh và uy danh trước thế lực khác.
Gã mê đắm trong niềm đam mê vượt ngục, thách thức tâm hồn gã, khiến gã bắt đầu mở rộng giới hạn bản thân với những thử thách khó khăn hơn. Cuộc thách thức cuối cùng mà gã đối mặt trên đất nước Việt Nam chính là trại giam Chí Hòa, một cơ sở giam giữ được xây dựng như một hình lục giác, nơi chỉ có số lượng nhỏ người có thể thoát ra được, đếm trên đầu ngón tay.
Thực tế, cuộc sống như một tác phẩm nghệ thuật không hoàn thiện. Gã vượt ngục và tận hưởng đâu đó vài ngày thì y như rằng gã trở lại sau song sắt; đến độ gã nhớ được mặt của tên đã bắt gã và rượt đuổi trong hành trình xuyên suốt đất nước này, như thể đấy là một chuyến phiêu lưu kỳ thú với gã.
Cho đến một ngày cuối năm thế này, gã muốn xuôi về miền Tây, nơi có thể hy vọng thấp lên lại cho gã niềm say mê với kiến trúc xa xưa, nơi những ngôi nhà trần cao kiểu Pháp còn sót lại, cho gã được trở lại một ấu thơ ngày nào.
Về đâu. Tên bác tài hỏi gã cọc lốc
Bến cuối. Gã cũng cọc lốc trả lời.Lên xe. Tên bác tài ra lệnh sau khi đã quét một lần từ đầu đến chân gã, trong khi người phụ nữ ngồi ở hàng ghế phụ cười tươi đón gã lên xe.
***
Dam! Right into the fortune teller’s mother! He silently cursed under his breath, withdrawing his petite figure into the hood of his coat. He always knew how to leverage his small stature, even from a young age.
If one cared to observe closely, he was a spry lad, with a bright face, large eyes, a prominent nose, and his mouth always adorned with a smile that harmonized the overall facial expression, captivating the initial emotions of onlookers. Truly, he was intelligent, not just in appearance.
He passionately pursued architecture. From a young age, his old man would bring home miniature architectural models from work, providing him with the joy of playing and exploring with these miniatures from Ben Thanh Market, Notre-Dame Cathedral Basilica of Saigon, the City Post Office… especially the layout of the prisons.
He immersed himself in studies to transform his life. Life took a complete turn, his family no longer existed, and the old man stopped bringing home models, all unfolding during a transitional period.
To alter his destiny, he plunged into education. Life offered him the desired transformation, albeit in his youthful years, realizing his own inadequacy. Clueless amidst people who knew much more, he found himself lacking in fundamental knowledge. Nevertheless, he desired to learn for survival, detesting anything that wasn’t earned through his profession.
Despite his diminutive appearance, life’s roughness made him wiser. He recognized both worlds—the world of “thieves” with deceitful tactics, like when he discovered a fellow thief executing a successful theft on a child and getting caught by a more skilled person. And the world of the “fortune teller” with words he despised.
The first dislike was “selling a reputation more than selling skill.” He observed a few of these “masters” gliding past his seat, heading to the back of the bus, deliberately drawing attention with their confident demeanor and speech.
This “master” reminded him of his days dealing with influential figures for projects requiring a nod, times when he needed these connections for merriment. He slept with countless masters, realizing behind their refined words and radiant glamour were merely entities seeking monetary gains in his eyes.
On the right, a woman of similar age struggled with her violin. The next dislike was the “false leader pretending to be refined,” workplace exposure revealed the duplicity of highly educated individuals. They excelled at concealing their dirt. He noticed this when he started working, as the difference between knowledgeable and less knowledgeable people became apparent.
His life, like a book, constantly unfolded new chapters, each leading him to thrilling challenges. Fear engulfed him when his respected and admired supervisor confronted him for the first time. The supervisor, an epitome of ethical standards in the industry, made him feel small before his grandeur and reputation.
The supervisor taught him about wisdom. Like a fallen leaf in a vast world, he was welcomed by people as a consultant, a source of knowledge and broad connections. Project managers knew they had to contact him for approvals. All thanks to the wisdom the supervisor imparted, he signed contracts for numerous projects, representing the supervisor to connect with decision-makers and investors.
His life, like an impressive crowd, resembled sparkling stars. Congratulations, praises, and admiring glances, like a herd of cranes, all served as significant motivations. Everyone seemed to bow before him, just as all giants bowed before Jack in a fable. But behind that door, he realized not everything was genuine.
Imprisonment became an inevitable consequence. The supervisor once promised: that everything will be taken care of. What everything was, he didn’t know. But the promise “I’ll take care of it” seemed to be true, though it wasn’t him who was being taken care of. He vanished from the daily life of the office.
He felt like losing everything. No one he recognized wanted to “live with him,” even the girls, the women who had passed through him, talking about pleasure, wanting a lifelong commitment, but on the day he heard the verdict, he saw no one. Eventually, his only remaining relative was his elderly mother.
The following year would bring surprises! It would be better than the previous year! He remembered the words of the fortune teller when his mother saw the unrest in her only son’s eyes, leading him to a fortune-telling session. It was the first and last time he flipped the table of the fortune teller, tore apart a few scrolls of her sacred texts, cursing vehemently before the pronouncement. That was before he faced the court.
On the day of the verdict, no one appeared; only he and an elderly mother remained. His life lost its meaning, and he failed to recognize who truly was family. Yet strangely, the prison became a place of liberation, where he could showcase his intelligence and cunning. He set a new goal: escape.
The next year was indeed a “relief,” and many people “helped” him to escape. Prison became a form of liberation for him. He suddenly saw opportunities right in front of him; he could enjoy the solitary moments of the past, where he had to rely on his wits to survive, and learned to lean on a senior brother in prison to showcase his intelligence. An escape plan was conceived, and he successfully escaped with the self-proclaimed Big Brother, along with a few others. Except for him and the big brother, most heads were recaptured.
Upon successful escape, the parties resumed. Each party, like a painting, presented him with moments of joy, experiencing a clearer understanding of his own character. Big Brother introduced him to the underworld, even those who claimed to be virtuous were actively connected with the underworld. They listened attentively to his story with interest. Once again, he felt heard, expressing his intelligence and cunning.
A new hobby emerged; he wanted to conquer new challenges, like removing prison shackles. The big brother, after several enlightenments, agreed to his plan. Escaping became a new challenge, not just for freedom but to demonstrate strength and reputation before other forces.
He became engrossed in the passion of escape, challenging his soul, and expanding his limits with more difficult challenges. The ultimate challenge he faced in Vietnam was Chí Hòa prison, a facility designed in a hexagonal shape, where only a small number of people could escape, countable on his fingers.
In reality, life was like an imperfect work of art. He escaped and enjoyed a few days before it seemed like he was back behind bars; to the point he remembered the face of the person who arrested him and chased him throughout the country, as if it were an adventurous journey.
Until one day at the end of this year, he wanted to travel to the West, where he could hope for a rekindling of his passion for ancient architecture. There, in the remaining French-style villas, his petite frame could fit right in. He looked forward to returning to his childhood days.
“Where to?” The taxi driver asked as he got on. “The last pier,” he replied.
“Get on the bus,” the taxi driver commanded after scanning him from head to toe, while the woman sitting in the passenger seat greeted him with a bright smile as he boarded.
