Lòng thật bình yên mà sao buồn thế.Giật mình nhìn tôi ngồi hát bao giờGiật mình nghe một tiếng nói gắng gượng khi đã lim dim sắp chìm vào trong giấc ngủ trưa hè. Nó hỏi: Mẹ ơi, xuân này bố có cùng về quê không hở mẹ?
…Chị nhìn nó, đôi mắt đen láy trong vời vợi, tịnh không chút bụi trần, dưới hàng mi cong vút, sao mà thấy giống…, đang chú tâm vào trang vở với những nét chữ. Ngô nghê.Thiếu chừng một tuổi nữa, chính xác là chín tháng mười hai ngày, thì vào lớp một. Ước mơ. Khi một lần hụt đến lớp, không nhận vì còn thiếu tuổi, nước mắt nó ngắn dài vì phải lòng con chữ a bê, cứ thế nó cứ nói ngày mai con sẽ lớn trên suốt con đường về. Ghồng ghềnh. Chị với nó, cứ tối về ê a con chữ sau những buổi cơm đêm.Có tiếng nói của nó bi ba, bi bô giúp chị quên đi vất vã của một ngày. Tinh thần và thể xác. Nhìn nó, chị thấy mình như sống lại. Từ một thời tưởng trần gian là địa ngục.
Một lần. Tay giữ yên xe, tay ghẹo trêu tà áo, ngồi phía sau xe anh trên con đường ngập lá vàng rơi. Thấy nắng chãy đều qua đôi má những giọt ấm. Chứa chan. Anh nói. Anh không có gì chỉ có một tình yêu. Nồng nàn và say đắm. Nghĩ vậy là đủ. Gió nghe ù chạy, cuốn lá vàng chạy theo lơ lững giữa khoảng không. Hụt hơi. Chao đảo lòng.Đứa con gái ngồi trên ghế giảng đường, ôm thêm tư lự từ một quê nhà, vượt nghìn trùng đến đất khách xa xôi tìm một con đường sống. Khác hơn. Một làng quê, gốc nghèo bám sát, không bứng lên được để đời khang trang. Mang theo con chữ, mang theo nổi niềm gửi gắm từ năm mái đầu.Lần nghe lời anh, năm mái đầu vẫn là hình ảnh. Không phai.
Một lúc. Nhận lời lấy anh. Đèn đêm sưỡi ấm một cõi lòng, giã từ giá buốt cho một đêm đông. Gió nghiêng, chiều say. Gió lay ngàn cây. Gió nâng thuyền mây. Gió reo sầu miên.Bạn bè nghe chị lấy chồng. Không ngạc nhiên mà mừng thầm cho một kiếp nữ. Chuân chuyên. Từ một miền đất Bắc, vật lộn giữa đất Sài thành với một mãnh tình riêng. Dấu kín. Nơi ghế giảng đường gặp bóng chị lưa thưa, bởi những việc làm phụ hợ đan xen.Ngờ ngợ. Lấy được một người chồng thì không còn gì để mong ngóng!? Ngây ngơ. Thấy nợ nần con chữ, nỗi niềm gửi gắm từ năm mái đầu.Lúc nhận lời lấy anh, năm mái đầu vẫn còn là lưu ảnh. Chưa nhòa.
Nếu đời có phụ, xin đừng phụ người có lòng. Thầm thì. Chị lên xe hoa trong một đêm gió về chơi với con sông lạnh. Phong phanh. Vai trần bị gió nghịch đùa, liu riu như con nước hết lên rồi xuống. Có vài tiếng lớn, có mấy tiếng nhỏ trong tiếng nói cười của những người thầm chúc trăm năm. Qua sông không phải lụy đò mà sao thấy cầu về nối nhịp thương yêu cứ liêu xiêu, chòng chành.
Một lẻ. Chị ngồi ở một góc nhỏ hiên nhà, ngồi nhìn bức vách lên rêu vì nước chãy từ dòng. Mằn mặn. Đời vào trang viết mới. Kiếm được một việc làm tạm ổn cho một cuộc đời mới với niềm hạnh phúc không nguôi. Vì chị vẫn nhớ. Anh nói. Anh không có gì, chỉ có một tình yêu. Nồng nàn và say đắm. Từng nghĩ vậy là đủ.Những lời có cánh bay đi, chỉ còn tiếng nặng lòng ở lại, trong những lần tiếng lại lời qua. Ran rát. Chị không còn nhận ra anh nữa, cũng như nhận ra mình.Đi đâu mất rồi những con chữ từng học!? Chỉ còn vài câu, mấy chữ từ đời bước vào câu nói, những từ chưa học ở trường lớp. Bao giờ. Bay đâu mất rồi cơn gió thương yêu, tiếng yêu nào thì thầm với bở ngở yêu đương đầu đời. Chết nghẹn.Ngồi một góc nhà, nhìn qua ô cửa, thấy ngoại ô xa xôi không dần như mấy tiếng sáng trời lao đi. Vội vã. Thấy làng từ nghìn trùng xa dời lại chốn này. Một con đường vắng, những nóc nhà liêu xiêu, thấy gốc nghèo bám rễ, thấy tình người thả trôi theo con nước bồng bềnh, tình nhân tuột tơ hồng trôi theo mất dạng, tấp lại bờ lòng chỉ là một giọt máu hình thành của cơn gió ngày ấy. Xa xôi.
Nghe tiếng nói không biết thật lòng hay giả dối. Chị phải giữ gìn, giọt máu đã hình thành. Một tiếng nói, một lời yêu. Dẫu là đã mất đi. Thì vẫn còn cái của chị.Một lỡ. Bỏ đi. Trong một lần mắt trời xé mi mây, ràn rụa khóc cho một nổi lòng, khóc cho thương cảm, khóc cho ức nghẹn, khóc đến bùi ngùi. Vì tình yêu đánh mất, chỉ còn tiếng nói đến đau lòng và những vết bầm ở lại.Giọt máu hình thành một đứa con trai. Đỏ hỏn. Nó nằm yên trong lòng chị, không thấy mắt trời lệ rơi ngập đến đại ngàn. Bỏ đi. Ôm con về lại với góc nhà, nghèo vẫn bám gốc, để sống một cuộc đời khác. Không có gì, chỉ có một tình yêu. Nồng nàn và cay đắng.Một bận. Hai bận. Ba bận…nhiều bận. Chị không còn nhớ nhiều đến người yêu, sau tiếng gọi chồng.Chị còn lại nó. Kết tình duy nhất của tình yêu ngày ấy. Kết dính còn lại của chị với cuộc sống này. Ngoài những bạn bè trong những lúc café chán chê với những câu chuyện cười tìm kiếm, cho đời vơi bớt đi nhọc nhằng và cay đắng. Lúc về. Nằm riêng một ngọn đèn trắng dã như ma mị, dồn chị vào một góc lòng cô đơn và lạnh lẽo. Mỗi lần. Bóng dáng quay về tìm tiếng gọi bố, con. Lẫn khuất. Từ một ánh đèn ngã màu vàng đơn côi, soi bóng một bờ tường rêu đã lên xanh. Đứng chờ.
Những bước đi đầu tiên, những tiếng gọi đầu đời. Nặng, nhẹ lòng mang. Tiếng mẹ, hỏi bố trong cuộc sống có hàng trăm câu hỏi này.Nó cứ hỏi không thôi. Những câu hỏi về sự sống xung quanh. Chị đáp đủ đầy.Nó cứ hỏi không thôi. Những câu hỏi về cuộc sống loanh quanh. Chị hẹn hò, chờ lớn.Anh vẫn đứng trước nhà. Chờ. Sau từng ấy thời gian. Ly thân. Chị từng nghĩ mình sẽ làm được. Một mình.Trả lời cho một tiếng nói gắng gượng đã chìm vào trong giấc ngủ trưa hè. Ừ, thì xuân này bố sẽ về cùng với mẹ con mình.Chợt. Cơn gió ngưng nghịch đùa, cơn mưa thôi chọc nghẹo, nắng cũng thôi không cợt đùa. Thấy. Lòng thật bình yên mà sao buồn thếGiât mình nhìn tôi ngồi khóc bao giờ( Ảnh: Sưu Tầm )
***
“My heart is so peaceful, yet why does it feel so sorrowful?
Startled, I see myself sitting and singing—since when?”
Startled again, he heard a faint voice struggling to speak as he was about to drift into a summer noon nap.
He asked:
“Mother, will Dad come home with us this spring?”
…
She looked at him, his jet-black eyes distant and pure, untouched by the dust of the world, under long, sweeping lashes. How much he resembled… As he focused intently on his notebook, scrawling childlike letters. Innocent.
He was just shy of the age to start school—exactly nine months and twelve days. A dream. When he missed the chance to join the class because he was too young, tears streaked his cheeks over the longing for the letters A and B. On the way home, he kept repeating, “Tomorrow, I’ll be older.” Uneven roads. At night, she would sit with him, guiding his clumsy recitation of the alphabet after their sparse dinners.
His tiny voice, chattering and singing, soothed her, easing the weariness of the day. Body and spirit. Looking at him, she felt alive again. From a time she had thought life on earth was nothing short of hell.
Once. Holding the bike steady with one hand, teasing her flowing áo dài with the other, she sat behind him on a leaf-covered road. Sunlight streamed across her cheeks, warm drops of light. Overflowing. He said, “I have nothing but love. Passionate and all-consuming.” She thought it was enough. The wind rushed past, sweeping up the yellow leaves, tossing them mid-air. Breathless. Her heart swayed.
She was a girl sitting on a college bench, carrying the worries of a home village she had left behind. Crossing vast distances to find a way to live differently. A rural village, rooted in poverty, clinging so tight it could not be pulled away for something better. She brought letters, dreams entrusted by five elder heads.
When she said yes to him, those five heads still lingered in her thoughts. Unfading.
Once, she agreed to marry him. The light of a winter night’s lantern warmed her heart, bidding farewell to the cold for a fleeting moment. The wind tilted, intoxicated by the evening. The wind rustled trees. The wind lifted clouds. The wind whispered a bittersweet song.
Friends heard she was getting married. They weren’t surprised but quietly rejoiced for her womanly fate. Restless. From a northern countryside, she had wrestled with life in bustling Saigon, carrying a secret love. Hidden. Her shadow rarely graced the lecture hall, tangled in side jobs to survive.
Uncertain. She thought having a husband meant she could want for nothing more. Naïve. But the debts of letters and the entrusted dreams from five elder heads weighed heavy.
When she said yes to him, those five elder heads were still vivid. Unblurred.
If life betrays, let it not betray a devoted heart. Quietly. She rode the wedding car on a breezy night beside a cold river. Fragile. Her bare shoulders teased by the wind, flowing gently like a tide that never ceases. There were loud voices, softer ones, amidst laughter wishing her eternal happiness. Crossing the river not on a boat, yet the bridge of love swayed precariously, trembling.
She sat on a small corner of the porch, staring at walls now moss-covered from running water. Salty. Life turned to a new page. She found temporary work to stabilize her new life, tinged with undying happiness. Because she still remembered. He said, “I have nothing but love. Passionate and all-consuming.” She had thought it was enough.
Words floated away like fleeting wings, leaving only the weight of bitterness behind. In the exchanges of heated words, sharp and painful. She no longer recognized him, just as she struggled to recognize herself.
Where had those letters they once learned together gone? Only fragments of sentences, life intruding into speech with words not taught in school. When. Where had the breeze of tender love gone, the whispered endearments of first love? Suffocated.
Sitting in a corner of the house, looking through a window, she saw the distant outskirts as if the morning light rushed away in a hurry. The village, thousands of miles away, felt nearer now. A lonely road, tilting rooftops, poverty taking root, human kindness drifting along the river’s flow, a lover’s thread slipping away, leaving only a heartbeat formed by that long-ago wind. Faraway.
Hearing words now, unsure if they were sincere or deceitful. She had to hold on, for the heartbeat that was now her own. One voice, one love. Even if lost, something remained hers.
A lapse. She left. On a day when the sun tore through the clouds, crying for her pain, weeping for sympathy, sobbing for suppressed bitterness, crying until it was wistful. For a love lost, leaving only hurtful words and lingering bruises behind.
The heartbeat formed into a boy. Tiny and red. He lay still in her arms, oblivious to the world’s tears that fell like an ocean. She left. She took her son back to their humble corner, where poverty still clung, to live a different life. With nothing but a love. Passionate and bitter.
Once. Twice. Three times… countless times. She stopped counting, forgetting the lover, replaced by the title of husband.
She had him. The sole bond left from that love. The single thread tethering her to this life. Outside of friends over endless café chats, telling jokes to dilute the bitterness and weariness of life. At home, under a stark white light, haunting as a ghost, she would retreat into a corner of her lonely, cold heart. Each time. A shadow would return, seeking the voice of father and child. Fading. From a solitary yellow light casting shadows on moss-green walls. Waiting.
The first steps, the first words. Heavy and light, carried in her heart. A child asking for their father in a world with countless unanswered questions.
He kept asking endlessly. Questions about life around him. She answered with care.
He kept asking endlessly. Questions about the world’s mysteries. She told him to wait, to grow up.
The father stood outside, waiting. After all this time. Separated. She had thought she could manage. Alone.
Answering a hesitant voice buried in the lull of a summer afternoon nap. “Yes, this spring, your father will come back to us.”
Suddenly. The playful breeze stilled, the teasing rain ceased, and even the sun stopped toying. And she felt.
Her heart was calm, yet why so sorrowful?
Startled, she realized she was sitting there, crying without knowing when
